آشنایی با گیاه هِل

نام علمی : Elettaria cardamomum
خانواده : ZINGIBERACEAE – زنجبیل
بومی : جنوب هند و سریلانکا

دمای مناسب برای رویش هل ۱۰ تا ۳۵ درجه سانتیگراد می باشد ولی در درجه حرارت های بین ۳۰ تا ۳۵ درجه سانتیگراد به خوبی می روید.

هِل گیاهی است از خانواده زنجبیل به صورت وحشی و پرورشی در مناطق کوهستانی و در سایه درختان می‌روید. ارتفاع درختچه ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر و بعضی‌ها دارای اندام چوبی تا ۳ متر ارتفاع و شاخه‌های هوایی و برگ‌های متناوب نوک تیز با گل‌های ریز سفید مانند گل باقلا و میوه آن کوچک ناشکوفا (پوشینه دار) به اندازه بند انگشت با پوست تیره رنگ و دانه‌های متعدد می‌باشد. هل سیاه هم از از همین خانواده محسوب می‌شود، اما استفاده آن به‌عنوان ادویه در ایران بیشتر بصورت هل سبز است. اما در خارج از ایران این گیاه در اشکال مختلفی اعم از پودر و روغن ارائه می‌شود که در مصارف گیاه‌پزشکی و صنایع غذایی کاربرد دارد. هل به چای عطر ویژه‌ای می‌بخشد و طرفداران زیادی دارد.
هل از سیستم ریشه ای نسبتاً قوی برخوردار است و دارای ریشه اصلی و ریزوم ها می باشد. از ریزوم ها، ساقه های متعدد رویشی و همچنین ساقه های گل دهنده به طول ۶۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر منشعب می شوند. ساقه های گل دهنده دی ماه ظاهر شده و به طور مستقیم یا بعضاً به صورت خوابیده روی زمین قرار می گیرند.
گل ها در این گیاه کوچک، دوجنسی و به رنگ سفید یا سبز روشن است. این گل ها به تدریج از فروردین تا مرداد و حتی در برخی شرایط اقلیمی تا شهریور ماه ظاهر می شوند. طول گل ها ۳ تا ۴ و پهنای آن به ۱٫۵ تا ۱٫۷ سانتیمتر می رسد.
هل به دو صورت رویشی (تقسیم ریزوم ) و زایشی، کاشت بذر در گلخانه تکثیر می یابد.
برای تکثیر رویشی، توده های بزرگی از ریزوم را از گیاه در حال رشد گرفته (می بُرند) و آنها را از هم جدا و به توده های کوچک تر تبدیل می کنند. هر یک از توده ها باید دسته کم یک سال سن و یک جوانه داشته باشند و سپس آنها را در چاله های آماده شده می کارند. با تکثیر رویشی، گیاه سریع تر رشد می کند.